كارگردان سريال تا غروب: 70 درصد يك اثر تلويزيوني را ديالوگ تشكيل مي دهد (مهر)

محمد بنايي، تهيه كننده  و كارگردان مجموعه تلويزيوني " تا غروب " درباره انگيزه از ساخت اين سريال در گفت وگو با خبرنگار تلويزيوني " مهر " گفت:  در جامعه ما آثار هنري از جايگاه خاصي نزد مخاطب برخوردار است. ارتقا سطح دانش و بينش عمومي نسبت به زندگي مي تواند از جمله انگيزه هاي ارايه آثار تلويزيوني باشد كه در اين سريال هم به اين مساله توجه كرده ايم. در اين سريال ما به مسايل و مشكلات مردم و جريان ها و انتخاب هاي مختلف مردم اشاره داريم كه در نهايت قضاوت درباره نوع زندگي را به عهده خود مردم گذاشته ايم تا ميان راه هايي كه در داستان به آن اشاره مي شود ميان راه بهتر قضاوت كنند.

وي در پاسخ به اينكه در بيشتر سريال هاي ايراني چند قسمت نخست به مقدمه چيني مي گذرد و بيننده در نخستين قسمت هاي سريال جذب آن نمي شود كه به نظر مي رسد اين مساله در مورد مجموعه تلويزيوني " تا غروب " نيز احساس مي شود، توضيح داد:  معمولا" در بيشتر فيلمنامه هاي تلويزيوني تا يك سوم فيلمنامه اختصاص به مقدمه چيني و معرفي شخصيت هاي داستان، موضوع، حوادث و گروه هاي داستاني دارد كه امري گريز ناپذير است. ولي ما در اين سريال حتي معرفي شخصيت و طرح موضوع داستان  و مقدمه چيني را از همان قسمت نخست از طريق كشمكش هاي دراماتيك آغاز كرده ايم. يعني ازطريق كشمكش و درگيري بين داماد و فرزندان دكتر با  دكتر در زمينه تقسيم ارثيه صورت مي گيرد كه از اين طريق بيننده مي تواند به اين مساله پي ببرد كه دكتر ازچه شخصيتي برخوردار است و چرا داماد با نظر او مخالف است و تضاد هاي شخصيتي و تفاوت دو ديگاه فرزندانش و خانواده را مي توان شاهد بود.
اين تهيه كننده خاطر نشان كرد: نشان دادن نقطه ضعف زن نسبت به همسرش، بيماري دختر، معرفي وكيل و... از جمله مسايلي است كه درهمان چند قسمت نخست گنجانده شده است تا بيننده از تماشاي اثر لذت ببرد. درگيري ميان داماد و پدر زن كه مشكلشان ازهمان قسمت اول و دوم مشخص مي شود و معرفي داماد به عنوان شخصيتي منفي كه در تضاد با ساير افراد قرار دارد ازجمله تمهيداتي است كه براي ايجاد جذابيت توام با معرفي صورت گرفته است.

بنايي، راجع به اينكه استفاده از ديالوگ گويي هاي طولاني يك شخصيت يا اختصاص زمان به نسبت زيادي از يك قسمت سريال به گفت و گوي ميان دو كاركتر از جمله ايرادهايي است كه در مورد بيشتر سريال هاي تلويزيوني صدق مي كند، اظهار داشت: اگر اين ديالوگ ها بنا به ضرورت قصه و بر اساس فضاي حسي صحنه هاي مختلف سريال آورده شده باشد، براي بيننده تلويزيوني قابل تحمل و پذيرفتني است. اما اگر غير از اين باشد، حق با شماست و صحنه اي كم تحرك و كم لوكيشن يا ديالوگ هاي طولاني درهر اثري خسته كننده خواهد بود. اما اين سريال را مي توان به عنوان يكي از سريال هاي پر لوكيشن تلويزيون به حساب آورد كه همانند يك اثر سينمايي از سكانس هاي متعدد و پلان هاي زيادي برخوردار است. اين مساله كه در مورد ديالوگ هاي طولاني به آن اشاره شد، ما كوشيده ايم در اين اثر كمتر ديده شود. يك صحنه عاطفي يا احساسي تاثير گذار را در حال دويدن نمي توان ضبط كرد. چون با ذات و اساس اثر هماهنگي ندارد.  مهمتر اينكه بر اساس نظر كارشناسان بين 50 تا 70 درصد يك اثر تلويزيوني را ديالوگ تشكيل مي دهد و اين مساله به خاطر ذات تلويزيون است كه صفحه اي كوچك دارد و بيشتر مخاطبان آن را بينندگان عام تشكيل مي دهند.

وي ادامه داد:  ما در مورد اين فيلم به مساله ريتم هم توجه خاصي داشتيم و اتفاقات را به ترتيبي جلو برديم كه قصه از ريتمي مناسب برخوردار باشد. درحال حاضر، بيشتر مجموعه هاي تلويزيوني خارجي كه از تلويزيون پخش مي شود، در ژانر حادثه اي و اكشن هستند و همين مساله باعث تند شدن ريتم به دليل اتفاقات مختلف و تعقيب و گريز موجود در قصه مي شود. اما آثار عاطفي و خانوادگي به دليل شرايط دروني داستان، ريتمي به نسبت كند تر دارند كه با توجه به مضمون اجتناب ناپذير به نظر مي رسد.
بنايي در باره طراحي صحنه و لباس سريال و توجه به انعكاس درونيات شخصيت با نگاه به شرايط موجود قصه و نمود در رنگ ها و شرايط لباس و صحنه هر قسمت از اثر يادآور شد:  در سريال هاي تلويزيوني معمولا" وقتي اتفاق در يك بيمارستان يا مدرسه مي افتد، از لوكيشن مورد نظر استفاده مي كنند. در حالي كه ما اقدام به ساخت دكور كرديم و بخش هايي از كار را درآورديم. به اين ترتيب بر شكل و رنگ صحنه تسلط بيشتري داشتيم. در مورد لباس ها نيز تا حد امكان به مساله نمادها و رنگ شناسي توجه شده است. براي نمونه ما شكل لباس پاوه اي با كرمانشاهي را متفاوت كرديم تا به خوبي تغيير طراحي ها مشخص شود. البته بايد به اين نكته توجه داشت كه يك سريال تلويزيوني بايد به گونه رئاليستي نزديك تر از ساير گونه هاي توليد باشد. چون مخاطب عام با نماد شناسي يا شكل هاي فرماليستي و سورئاليستي كمتر مي تواند ارتباط برقرار كند و فرم گرايي بيش از اندازه،  اثر را با ذهن بيننده بيگانه مي كند.

وي تاكيد كرد: تلويزيون رسانه اي است كه براي تمامي مردم ايران در همه بخش ها و شهرستان هاي كشور پخش مي شود. از طرف ديگر، وقتي خانواده شب ها در كنار هم جمع مي شوند نيازمند اثري لطيف و خانوادگي هستند كه داستان آن با فرهنگ و شرايط جامعه همخواني داشته باشد و از نظر برقراري ارتباط با مخاطب شرايط خوبي را فراهم سازد. از اين رو تمامي اجزا يك سريال از نماها، صحنه و لباس، داستان و بازي ها بايد به گونه اي باشد كه بيننده موفق به درك اثر شود.
لازم به توضيح است مجموعه تلويزيوني "تا غروب" كه متن آن را علي اكبر محلوجيان به نگارش درآورده است، داستان يك پزشك را بيان مي كند كه تمامي اموالش را به نام همسرش مي كند. اما همسر او دچار بيماري مي شود و در مدت زمان كوتاهي از دنيا مي رود. پس از مدتي دكتر هم متوجه مي شود كه مبتلا به بيماري است و مدت زيادي براي زندگي در اختيار ندارد. دختر و پسر اين دكتر كه ازدواج كرده اند، به تحريك همسرانشان چشم به اموال دكتر مي دوزند و با يكديگر بر سر كسب اموال او رقابت مي كنند تا جايي كه داماد دكتر با ارايه شكايتي حكم توقيف اموال و جلب دكتر را مي گيرد. درهمين زمان، دكترعمارت قديمي كه به خانواده اش تعلق دارد را دراختيار بيماران بي بضاعت قرار مي دهد و ...

در اين سريال فرامرز صديقي، ابوالفضل پورعرب، مرجان شير محمدي، اسماعيل داور فر، حسن جوهرچي، مرتضي احمدي، الهام پاوه نژاد،  زهره حميدي، هاله سروش، ناصر آقايي، كاظم هژير آزاد، مير صلاح حسيني، غلامرضا طباطبايي، مژگان رباني، برسوزيان، علي عالي پور و سيف جمالي به عنوان بازيگران اصلي ايفاي نقش كرده اند.
مجموعه تلويزيوني " تا غروب " به همت گروه فيلم و سريال شبكه دو سيما در قالب 21 قسمت 45 دقيقه اي درحال پخش است.